سوالات رایجی که والدین می خواهند پاسخ آن را بدانند(قسمت پنجم):
1-وقتی فرزندم مشغول بازی است هر چه او را صدا می کنم نمی شنود تا اینکه داد بزنم. علت این بی اعتنایی او چیست؟
از ویژگی های کودکان بیش فعال این است که وقتی صدایشان می زنید ممکن است به علت غرق شدن در تخیلاتشان پاسخ ندهند. این رفتار آنها ناشی از لجبازی و بی اعتنایی نیست بلکه متوجه صدایتان نمی شوند، اما پس از داد زدن با صدای بلند محرک قوی تری است که باعث جلب توجه در کودک می شود .برای جلوگیری از این کار وقتی با یک یا دوبار صدا زدن پاسخی نشنیدید از طریق محرک هایی چون لمس کردن، کودک را متوجه کنید. یعنی به سمت او بروید روی شانه هایش دست بگذارید و آهسته او را صدا کنید تا کودک پاسختان را بدهد.
2-من برای اینکه فرزندم را تشویق کنم تا تکالیفش را انجام دهد، از تشویق امتیازی استفاده کردم ولی او حوصله جمع کردن امتیاز را ندارد و منصرف می شود، چطور این مشکل را حل کنم؟
استفاده از تشویق امتیازی یعنی به کودک یاد بدهیم برای دریافت جایزه صبرکند تا امتیازش به حد کافی برسد. از ویژگی های بچه های بیش فعال این است که صبر کمی دارند و خیلی زود خسته می شوند، بنابراین برای اینکه بتوان تشویق امتیازی را برای این کودکان اجرا کرد باید تعداد امتیازات لازم برای بدست اورن جایزه را محدود به چند مورد مثلا سه تا نهایتا پنج مورد کرد تا کودک هرچه زودتر بتواند با دریافت جایزه تشویق به ادامه رفتار و جمع آوری امتیاز گردد.
3-پسر من همیشه فراموش میکند چه تکلیفی، درسی در منزل دارد که باید انجام دهد، چگونه میتوان فراموشی او را برطرف کرد؟
دلیل اصلی فراموشکاری کودکتان، عدم توجه و دقت کافی در گوش دادن به دستورالعملهاست. برای رفع مشکل فراموشی این کودکان در انجام وظایفشان باید زمانی که دستورالعمل به آنها داده میشود از ایشان بخواهید آن دستورالعمل را تکرار کنند، مطمئن شوید که به شما گوش داده اند و متوجه فرمانتان شده اند. علاوه بر این، در مورد تکلیفهای مدرسه میتوانید با تهیه یک دفترچه رابط خانه و مدرسه، از فرزندتان بخواهید تکلیفهای مربوط به هر روز را یادداشت کند و از معلمش نیز خواهش کنید در کلاس مطمئن شود که تکلیف درسی مربوط به هر روز را به طور حتم کودک یادداشت کرده باشد.
4-پسر من همیشه به خاطر خیالپردازی، زمان زیادی را صرف تکلیفهایش میکند، چگونه میتوان جلوی تخیلات او را گرفت؟
برای اینکه از تخیلی شدن کودکان بیشفعال و کمتوجه حین انجام تکالیف جلوگیری کنیم باید به آنها کمک کنیم تا ارتباطشان با دنیای واقعی قویتر کند. به این منظور باید از کودکان بخواهیم در حین انجام تکلیفشان یا هر رفتار دیگر، دربارهی کاری که انجام میدهند با خودشان حرف بزنند. روانشناسان به اصطلاح به این رفتار، “خودگویی” میگویند. چنانچه افراد، دربارهی عملی که انجام میدهند خودگویی داشته باشند، هم به افزایش توجه آنها کمک میکند هم از تخیلی شدن آنان جلوگیری میشود. همچنین کودک میتواند انجام تکلیفها را به گامهای کوچکتری تقسیم کند و با خود بگوید:(الان بخش اول تکلیفم را انجام میدهم. وقتی بخش اول تمام شد، حالا قسمت دوم کارم را شروع میکنم).
5-با اینکه پسرم درسش را خوب میخواند ولی سر امتحان به خاطر حواسپرتی اشتباه میکند و نمرهاش کم میشود، به چه روش میتوان به او کمک کرد تا دقت بیشتری داشته باشد؟
دلیل افت نمرههای کودکان بیشفعال و کمتوجه در امتحان یا دیکته، منحرف شدن توجه کودک به محرکهای محیطی و عجلهی زیاد در حین امتحان میباشد. برای رفع این مشکل باید محرکهای محیطی مخل توجه کودک را کنترل کرد و روش بهبود توجه را به کودک آموخت. بنابراین درخواست از معلم جهت کمک به کودک و اجرای موارد زیر به حل مشکل کمک میکند:
1- کودک در حین امتحان یا دیکته در محلی بنیشند که تردد و سر و صدای کمتری باشد. ترجیحاً نشستن در گوشهی جلوی کلاس که دو طرف آن دیوار است، بهترین موقعیت برای امتحان میباشد.
2- در حین امتحان یا دیکته با تذکر به کودک به صورت کلامی یا غیرکلامی، مثل دست گذاشتن روی دوش کودک در حفظ توجه به کودک کمک کنید.
3- به کودک بیاموزید به طور حتم سوالات و پاسخها را با خود تکرار کند.
4- از کودک بخواهید قبل از پاسخگویی به سوالات، مواردی از آنها را که دو قسمتی است را مشخص کند تا در حین پاسخگویی، فراموش نکند به قسمت دوم سوال، جواب دهد.
5- از کودک بخواهید جزء آخرین نفراتی باشد که جلسهی امتحان را ترک میکند.
6- قبل از تحویل برگهی کودک، در صورت بیدقتی به او تذکر داده، از او بخواهید دربارهی موارد بیدقتیاش توجه بیشتری کند.
6-چطور ممکن است فرزند بیش فعالم، بی توجه باشد در حالی که اگر تغییری در اطراف یا در خانه ی ما ایجاد شود از همه زودتر متوجه آن میشود.
به طور معمول، والدین کودکان بیشفعال و کم توجه، پراکنده بودن توجه کودک به همهی متغیرهای محیطی و توجه به همهی اتفاقات اطراف و تشخیص سریع تغییرات در محیط اطراف را دلیل بر پرتوجهی کودک تفسیر میکنند، در حالیکه این رفتار دقیقاً به معنای کمتوجهی کودک میباشد، به این دلیل که کودک به جای اینکه توجهش بر روی یک محرک به صورت عمیق متمرکز شود، توجهش به چندین محرک پراکنده است. این امر باعث میشود تا به صورت دقیق متوجه همه جزئیات نشده و دچار خطا شود. به عنوان مثال به جای اینکه سرکلاس همهی توجهش به معلم، صحبتهای او و تختهی سیاه معطوف باشد، همزمان به صحبتهای معلم، لباس معلم، تختهسیاه، تصویرهای داخل کلاس، صدای همکلاسی کناری و پشت سری، ماشینهای بیرون کلاس، صدای دبیر ورزش و شاید چندین محرک دیگر توجه میکند. این گستردگی و حتی گاهی به خاطر جالبتر بودن محرکهای نامربوط، توجه بیشتری به سایر محرکها به جای صدای معلم و تختهسیاه داشته باشد. بنابراین تشخص سریع تغییرات به طور کامل به معنای کمتوجهی است.
7-من وقتی با بچهام حرف میزنم اصلاً حواسش به من نیست و توجه نمیکند، چه کار کنم تا حواسپرتی او بهتر شود؟
کودکان بیشفعال و کمتوجه در یک لحظه به چندین محرک مختلف، توجه میکنند. این موضوع باعث میشود تا توجه آنها بر روی هر چیزی محدود و کم باشد بنابراین برای تمرکز ذهن آنها بر روی یک محرک، باید محرک مورد نظرتان را جالب و توجهانگیز نمایید. به عنوان مثال، وقتی با او حرف میزنید برای اینکه به صحبتهای شما گوش دهد و محرکهای دیگر حواس او را پرت نکند، بهترین کار این است که در حین صحبت با کودک، بازوهای او را گرفته و به محض اینکه احساس کردید حواس کودک پرت شده با کمی فشار بر روی بازوهایش، مجدد توجه او را جلب کنید یا پس از اینکه با کودک حرف زدید، از او بخواهید آنچه را که برای او گفتهاید تکرار کند.
8-اگر قرار است اختلال کودکان بیش فعال، درمان نشود چرا باید برای جلسات مشاوره یا دارودرمانی وقت و پول، هزینه کنیم؟
این مسأله که درمان قطعی برای این اختلال وجود ندارد واقعیت دارد، اما واقعیت دیگر این است که چنانچه برای کنترل این اختلال، اقدام جدی صورت نگیرد، تداوم آن، آسیبهای جدیتری در بخشهای دیگر زندگی کودک ایجاد میکند. از جمله مهمترین آسیبهایی که در صورت عدم کنترل بیشفعالی و کمتوجهی، پیش روی افراد مبتلا به آن است، آسیبهای تحصیلی ترک تحصیل، همچنین آسیبهای اجتماعی و به عبارتی رفتارهای بزهکارانه است.
دیدگاهتان را بنویسید